Veelgestelde vragen

De landelijk vastgelegde examenprogramma’s zijn niet meer actueel. Een vakvernieuwingscommissie actualiseert deze examenprogramma's in opdracht van het ministerie van OCW. Zo worden leerlingen goed voorbereid op hun vervolgopleidingen en toekomst.

Een examenprogramma is een geheel aan eindtermen. Dit zijn de leerdoelen die beschrijven waar leerlingen mee in aanraking moeten komen, welke inspanning er van hen wordt verwacht met het oog op ervaringen, en wat ze uiteindelijk moeten beheersen. Leerdoelen zijn in de bovenbouw vastgelegd in examenprogramma’s per vak, per schoolsoort en leerweg. In de examenprogramma’s is ook vastgelegd welke eindtermen deel uitmaken van het centraal examen of van het schoolexamen.

Het ministerie van OCW heeft SLO opdracht gegeven om de examenprogramma’s Natuurwetenschappelijke vakken te actualiseren. Dit geldt voor de vakken biologie, natuurkunde, scheikunde, nask1, nask2, O&O en nlt. Hiervoor richt SLO een vakvernieuwingscommissie en een adviesgroep in. Deze vakvernieuwingscommissie gaat de examenprogramma’s actualiseren en bestaan uit leraren, vakinhoudelijke experts en curriculumexperts. Deze commissie wordt begeleid door een procesregisseur.

De vakvernieuwingscommissie werkt samen met een advieskring. Deze advieskring geeft feedback en reflecteert op tussenproducten van de kernteams. De advieskring bestaat uit o.a. vakverenigingen, wetenschappers, lerarenopleidingen en andere relevante experts passend bij het betreffende vakgebied.

Vakverenigingen hebben een actieve rol bij de actualisatie van examenprogramma’s:

• Bij de werving en selectie van leden van de kernteams
• Als onderdeel van de advieskring van elk leergebied en vak
• Bij de toetsing van conceptproducten

Het ministerie van OCW geeft opdracht tot het actualiseren van de examenprogramma’s en heeft de uitgangspunten en kwaliteitscriteria vastgesteld in een werkopdracht aan SLO. Vakvernieuwingscommissies van leraren, vakinhoudelijke experts en curriculumexperts gaan in samenwerking met advieskringen met o.a. vakverenigingen werken in de volgende stappen met de volgende tussenproducten:

1. Karakteristiek per vak
2. Raamwerk van concepteindtermen per vak
3. Uitwerking selecties van concepteindtermen per vak
4. Uitwerking volledige set concepteindtermen en verdeling CE-SE (centraal examen en schoolexamen)
5. Conceptexamenprogramma’s per vak + toelichtingsdocument

De vakvernieuwingscommissie krijgt bij aanvang een startnotitie. De startnotities beschrijft per vak de probleemanalyse, relevante ontwikkelingen in onderwijsbeleid en -onderzoek, het onderwijsveld en de samenleving in relatie tot het curriculum. De startnotities zijn opgesteld door SLO samen met andere vakexperts, docenten, vakdidactici en toetsdeskundigen.

De vakvernieuwingscommissie heeft maximaal 24 maanden om de nieuwe conceptexamenprogramma’s voor de Natuurwetenschappelijke vakken op te leveren. De conceptexamenprogramma’s zullen gereed zijn in 2024. Daarna worden deze concepteindtermen beproefd op bruikbaarheid en effectiviteit in de praktijk.

Leerlingpanels reflecteren op de (tussentijdse) plannen van de vakvernieuwingscommissies. Hierin wordt samengewerkt met LAKS.

Om de kwaliteit van de tussenproducten en het proces te waarborgen heeft SLO naast de externe advieskring ook een intern systeem van kwaliteitszorg ingericht. Dit systeem bestaat uit twee onderdelen:

• Monitorteam: verzamelt gedurende het ontwikkelproces informatie en voert daarop analyses uit vanuit de kwaliteitscriteria uit de werkopdracht.
• Expertpoule: werkt samen met het monitorteam bij het uitvoeren van de inhoudelijke analyses en bekijkt of deze vakoverstijgende element goed gewaarborgd zijn in de concept-uitwerkingen.